Pułkownik dyplomowany, wybitny oficer liniowy i sztabowy, „rasowy” kawalerzysta, człowiek gruntownie wykształcony, o szerokich horyzontach i wielkich zaletach intelektualnych, miał świetną pamięć do ludzi i sytuacji, wielki talent do obiektywnego i – najczęściej ‒ życzliwego opisywania osób, z którymi zetknął się służbowo bądź prywatnie. Wielu z nich odegrało znaczącą rolę w dziejach naszego kraju i wojska. W czasie służby w I Korpusie Polskim w Rosji, a następnie w Wojsku Polskim II RP prowadził dziennik, który miał postać rękopiśmiennych brulionów. W latach sześćdziesiątych, opierając się na swoich zapiskach, przystąpił do pisania wspomnień. Najpoważniejszym przedsięwzięciem miało być trzytomowe dzieło pod tytułem W Wojsku Polskim, w którym zamierzał przedstawić swój udział w walce o niepodległość i granice II RP, a po zakończeniu zmagań militarnych jesienią 1920 r. – służbę na różnych stanowiskach w Wojsku Polskim aż do 1938 r., czyli do wyjazdu do Kowna w charakterze polskiego attaché wojskowego na Litwie. Ten ostatni bowiem okres opisał we Wspomnieniach kowieńskich, które stanowią notabene zwieńczenie jego autobiograficznych wysiłków.
W Wojsku Polskim 1917–1938, t.2: W Wojsku Polskim 1920–1930
Przekazany do rąk czytelnika kolejny tom wspomnień płk. dypl. Leona Mitkiewicza-Żółttka opisuje wydarzenia i przywołuje osoby, z którymi zetknął się służbowo bądź prywatnie, służąc w Wojsku Polskim między 1921 a 1930 r. Dzieło Mitkiewicza ma szczególną wartość historyczną, gdyż niesie olbrzymi materiał faktograficzny o wojsku czasów II RP. Autor wywiązał się ze swojego zadania znakomicie, gdyż jest nie tylko „rasowym” kawalerzystą i wyróżniającym się młodym oficerem, nieskażonym jeszcze koszarową rutyną, ale również bystrym obserwatorem otaczającego go świata, rzeczowo patrzącym na rzeczywistość pierwszych dziesięciu lat pokojowej egzystencji polskiego wojska. Niezmiernie trafnie opisuje warunki, w jakich rozpoczynało ono swoją pokojową egzystencję, oraz opisuje swoich przełożonych i kolegów żołnierzy.
WYKAZ SKRÓTÓW | 7
WSTĘP | 11
Po wojnie polsko-sowieckiej 1920 roku. W 9 Brygadzie w Kaliszu i… w Nieświeżu | 15
W 4 Brygadzie Jazdy w Suwałkach | 47
W Warszawie. Biuro Ścisłej Rady Wojennej. Oddział III – A – operacyjny | 97
W Wyższej Szkole Wojennej | 117
W Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu na Pomorzu | 189
W 2 Pułku Ułanów Grochowskich | 269
W 7 Pułku Ułanów Lubelskich | 297
BIBLIOGRAFIA | 343
INDEKS OSÓB | 353
FOTOGRAFIE | 367